परराष्ट्र मंत्रालायचे सचिव विक्रम मिस्त्री आणि अफगाणिस्तानचे कार्यवाहक परराष्ट्रमंत्री मौलवी अमीर खान मुत्तकी यांची भेट
भारताचे परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्त्री आणि अफगाणिस्तानचे कार्यवाहक परराष्ट्रमंत्री मौलवी अमीर खान मुत्तकी यांच्यात दुबई येथे नुकत्याच झालेल्या बैठकीने आंतरराष्ट्रीय पातळीवर लक्ष वेधले आहे. बैठकीचे उद्दिष्ट भारत आणि अफगाणिस्तान यांच्यातील द्विपक्षीय संबंध दृढ करणे तसेच प्रादेशिक स्थैर्य आणि विकासासाठी सहकार्य वाढवणे हे होते.
ही बैठक भारत-अफगाणिस्तान संबंधांना एक नवीन गती देणारी ठरली. बैठकीदरम्यान मानवी मदत, व्यापार, सुरक्षा, आणि प्रादेशिक स्थैर्य अशा अनेक महत्त्वाच्या विषयांवर चर्चा झाली. या अनुषंगाने भारत आणि अफगाणिस्तानच्या परराष्ट्र मंत्रालयांनी दिलेल्या प्रतिक्रियांनी बैठकीचे महत्त्व अधोरेखित केले आहे.
भारताने केला परस्पर सहकार्याचा पुनरुच्चार
भारताच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने या बैठकीचे महत्त्व अधोरेखित करताना द्विपक्षीय संबंध दृढ करण्यासाठी भारताच्या कटिबद्धतेवर भर दिला. मंत्रालयाच्या निवेदनात म्हटले आहे की, "भारताने नेहमीच अफगाणिस्तानमधील स्थैर्य, शांती, आणि विकासासाठी आपले योगदान दिले आहे. परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्त्री यांची ही बैठक भारताच्या दीर्घकालीन धोरणाचा भाग आहे, ज्यामध्ये मानवी मदत, विकास प्रकल्प, आणि आर्थिक सहकार्याचा समावेश आहे."
मंत्रालयाने स्पष्ट केले की अफगाणिस्तानातील लोकांच्या गरजा लक्षात घेऊन भारताने अन्नधान्य, औषधे, आणि इतर अत्यावश्यक गोष्टी पाठवल्या आहेत. मंत्रालयाने यावरही भर दिला की, "भारत हा अफगाणिस्तानच्या विकासाचा विश्वासू भागीदार राहणार आहे, आणि या बैठकीमुळे दोन्ही देशांमधील विश्वास आणि सहकार्याला चालना मिळेल."
अफगाणिस्ताने केले भारताच्या मदतीचे कौतुक
अफगाणिस्तानच्या परराष्ट्र मंत्रालयानेही या बैठकीबाबत सकारात्मक प्रतिक्रिया दिली. मुत्ताकी यांनी भारताच्या मानवी मदतीचे कौतुक केले आणि भारत-अफगाणिस्तान संबंधांच्या इतिहासाला उजाळा दिला.
मंत्रालयाच्या निवेदनात म्हटले आहे की, "तालिबान प्रशासन भारताच्या सक्रिय सहभागाचे स्वागत करते. अफगाणिस्तानच्या विकासासाठी भारताच्या मदतीबद्दल आम्ही नेहमीच त्यांचे कृतज्ञ आहोत. या बैठकीमुळे सहकार्याच्या नवीन संधी खुल्या झाल्या आहेत."
विकास प्रकल्पांचे पुनरुज्जीवन, व्यापार मार्गांचे विस्तार, आणि शिक्षण-संस्कृतीच्या क्षेत्रातील सहकार्याला चालना देण्यासाठी सक्रिय मदतीची अपेक्षा अफगाणिस्तानने भारताकडून व्यक्त केली आहे.
बैठकीतील प्रमुख मुद्दे
बैठकीत काही महत्त्वाचे मुद्दे पुढे आले, जे भारत-अफगाणिस्तान संबंधांच्या भविष्यासाठी निर्णायक ठरू शकतात:
-
मानवतावादी मदत: अफगाणिस्तानमधील अन्नसंकट आणि आरोग्य सेवा सुधारण्यासाठी भारताने केलेल्या मदतीबद्दल अफगाणिस्तानने समाधान व्यक्त केले.
-
सुरक्षा आणि स्थैर्य: दहशतवादाच्या पार्श्वभूमीवर प्रादेशिक स्थैर्य प्रस्थापित करण्यासाठी दोन्ही देशांनी सहकार्याचा निर्णय घेतला.
-
व्यापार आणि आर्थिक सहकार्य: अफगाणिस्तानमधून भारतात सुकामेवा आणि इतर वस्तूंची आयात वाढवण्याबाबत दोन्ही देशांची सकारात्मक भूमिका.
-
शिक्षण आणि सांस्कृतिक देवाणघेवाण: भारतीय शिष्यवृत्ती आणि शैक्षणिक सहकार्याच्या माध्यमातून अफगाणिस्तानच्या तरुणांना अधिक चांगल्या संधी उपलब्ध करून देण्याचा भारताचा हेतू बैठकीत अधोरेखित करण्यात आला.
भविष्यातील सहकार्याचे संभाव्य स्वरूप
दोन्ही परराष्ट्र मंत्रालयांनी भारत-अफगाणिस्तान संबंध अधिक दृढ करण्याचा निर्धार व्यक्त केला. भारताच्या परराष्ट्र धोरणात अफगाणिस्तानला महत्त्वाचे स्थान आहे, असे भारताने म्हटले. तर अफगाणिस्ताननेही भारताला एक विश्वासू भागीदार म्हणून मान्यता दिली आहे.
अफगाणिस्तानच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने पुढे म्हटले की, "आंतरराष्ट्रीय समुदायासोबत अफगाणिस्तानच्या संबंधांना अधिक व्यापक करण्यासाठी भारतासारख्या महत्त्वाच्या भागीदाराचे सहकार्य महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे."
एकूणच, भारताचे परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्त्री आणि अफगाणिस्तानचे कार्यवाहक परराष्ट्रमंत्री मौलवी मुत्तकी यांची भेट ही एक ऐतिहासिक घटना आहे. दोन्ही परराष्ट्र मंत्रालयांनी व्यक्त केलेल्या सकारात्मक प्रतिक्रियांमुळे द्विपक्षीय संबंधांमध्ये नवे पर्व सुरू होण्याची शक्यता वर्तवण्यात येत आहे.