भारत आणि चीनमधील सीमावाद ही नवीन गोष्ट नाही. काही वर्षांपूर्वी लडाख भागात चीनच्या कारवाया संपूर्ण जगाने पाहिल्या होत्या. सीमावर्ती भागातील चीन पायाभूत सुविधांची सातत्याने उभारणी करीत आहे. चीन सरकार आणि पीएलए सीमावर्ती भागात सतत रस्ते बांधत आहेत. शत्रूंच्या इराद्यांचा अंदाज घेत भारताने सीमावर्ती भागातील पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करण्यास सुरुवात केली आहे. केंद्र सरकार लेह ते पँगाँगला जोडणारा बोगदा बांधणार आहे. केला खिंडीतून 7-8 किमी लांबीचा ट्विन ट्यूब बोगदा बांधण्याच्या पर्यायावर केंद्र विचार करत आहे.
लडाखच्या केंद्रशासित प्रदेश प्रशासनाने केंद्र सरकारला हा प्रस्ताव दिला आहे. या बोगद्यामुळे लेह ते पँगाँग तलावापर्यंत प्रवासी आणि लष्कराला सुलभ वाहतूक सुविधा उपलब्ध होईल अशी अपेक्षा आहे. विशेष म्हणजे या बोगद्याच्या उभारणीचा भारताला सामरिकदृष्ट्या फायदा होणार आहे. अशा परिस्थितीत चीन आता LAC वर भारताविरुद्ध कोणताही मार्ग वापरण्यापूर्वी 10 वेळा विचार करेल.
लेह ते पंगोग प्रवासाचा वेळ कमी होईल
सुत्रांच्या मते गृह मंत्रालयाने या आठवड्यात या मुद्द्यावर बैठका घेतल्या आहेत. या प्रकल्पासाठी सुमारे सहा हजार कोटी रुपये खर्च होण्याची शक्यता सूत्रांनी व्यक्त केली आहे. एका सूत्राने सांगितले की, हा एक कठीण आणि जास्त किमतीचा प्रकल्प आहे. त्यावर लवकरच निर्णय घेतला जाण्याची शक्यता आहे. हा एक मोक्याचा रस्ता आहे आणि त्यामुळे लेह ते पँगॉन्ग प्रवासाचा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी होईल. हा प्रकल्प अद्यापही अपूर्णावस्थेत आहे. प्रारंभिक टप्प्यात आहे.
देशातील सर्वोच्च मोटार वाहन पास
बॉर्डर रोड ऑर्गनायझेशन किंवा रस्ते वाहतूक मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील राष्ट्रीय महामार्ग आणि पायाभूत सुविधा विकास महामंडळ हा मोक्याचा बोगदा बांधणार की नाही यावर विचार केला जात आहे, जेणेकरून सर्व हवामान कनेक्टिव्हिटी प्रदान करता येईल, असे सूत्रांनी सांगितले. केला पास हा देशातील सर्वात उंच मोटार करण्यायोग्य पास आहे. ते लेहला पँगॉन्ग तलावाला जोडते. त्याची समुद्रसपाटीपासूनची उंची १८,६०० फूट आहे.
सुरक्षा दलांना होईल फायदा
पर्यटन आणि संरक्षण दलांच्या सुरळीत हालचालीसाठी कनेक्टिव्हिटी सुधारण्याच्या उद्देशाने, लडाख प्रशासनाने २०२२ मध्ये खारदुंग ला, फोटू ला, नमिका ला आणि केला येथे चार खिंडींवर नवीन बोगद्यांच्या गरजेवर भर दिला होता.